Οι Ευτυχείς δεν έχουν Ιστορία, 2025
Ηχητικό ντοκιμαντέρ, 35′
Σενάριο, σύλληψη και εκτέλεση: Μαρία Τσάγκαρη
Πρωτότυπη Μουσική Κ.ΒΗΤΑ
Αφήγηση: Σοφία Κόκκαλη
Ηχοληψία & Μοντάζ Λέανδρος Ντούνης
Aναθέση και παραγωγή του ΕΜΣΤ
Eυγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας
Ιδιαίτερες ευχαριστίες στην Μαριλένα Βαβούρη
To έργο της Μαρίας Τσάγκαρη Οι Ευτυχείς δεν έχουν Ιστορία δηµιουργήθηκε ειδικά για την έκθεση. Κεντρικός του άξονας είναι το έργο του γλύπτη Ευριπίδη Βαβούρη (1911-1987), του οποίου η σχέση µε τα ζώα ως θεµατική και υπαρξιακή πρόκληση διατρέχει το σύνολο της καλλιτεχνικής του πορείας. Το έργο είναι ένα ηχητικό ντοκιµαντέρ, στο οποίο η Τσάγκαρη επιχειρεί όχι µόνο να ανασυστήσει τη ζωή και το έργο του Βαβούρη, αλλά και να αναδείξει τα ιστορικά, κοινωνικά και πολιτικά συµφραζόµενα που διαµόρφωσαν και συνόδευσαν το βλέµµα του στα ζώα. Πράγµατι, η αφήγηση πλέκεται γύρω από το προσωπικό και καλλιτεχνικό αποτύπωµα του γλύπτη, ενσωµατώνοντας αφηγήσεις από την ελληνική και παγκόσµια ιστορία, καθώς και στοχασµούς που προκύπτουν από την παρατήρηση και ανάλυση των γλυπτών του. Ποια είναι η θέση του ζώου στη γλυπτική; Τι σηµαίνει να αφιερώνει κανείς το καλλιτεχνικό του έργο στα µη ανθρώπινα πλάσµατα, σε µια εποχή όπου αυτά συστηµατικά περιθωριοποιούνται, γίνονται αντικείµενο εκµετάλλευσης ή περιφρόνησης; Πώς διαµορφώνεται η πολιτική ενός γλυπτού σκύλου σε έναν δηµόσιο χώρο όπου κυριαρχούν µνηµεία και σύµβολα πολιτικής και θρησκευτικής εξουσίας; Και ακόµη: πως ερµηνεύεται σήµερα η ενασχόληση του Βαβούρη µε τη θεµατολογία των ζώων µέσα στο πλαίσιο του ελληνικού µοντερνισµού; Τέλος πώς διαφαίνεται η συγκρότηση µια σιωπηλής αλλά συνεκτικής αντίστασης; Μια απόπειρα να δοθεί υπόσταση και φωνή σε αυτό που η κυρίαρχη αισθητική έθετε στο περιθώριο, προωθώντας µια διαφορετική ανάγνωση του κόσµου και της θέσης του ανθρώπου σε αυτόν.
Το έργο της Μαρίας Τσάγκαρη παρουσιάζεται εντός και εκτός του µουσείου. Στον δηµόσιο χώρο, κοντά στο άγαλµα Λαγωνικό σκυλί, 1940, που φιλοτέχνησε ο Βαβούρης και βρίσκεται στην οδό Φωκίωνος Νέγρη στην Κυψέλη, έχει τοποθετηθεί ενηµερωτική πινακίδα µε τα στοιχεία του έργου και QR code που οδηγεί στο ηχητικό ντοκιµαντέρ, καλώντας το ευρύτερο κοινό να προσεγγίσει το έργο και την ιστορία του Βαβούρη πλάι σε ένα από τα γνωστότερα έργα του. Ένα δεύτερο QR code θα είναι διαθέσιµο στο εσωτερικό του µουσείου, τοποθετηµένο κοντά στα εκτιθέµενα έργα του καλλιτέχνη.
Η Μαρία Τσάγκαρη γεννήθηκε στον Πειραιά· ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Η πολυμεσική πρακτική της Μαρίας Τσάγκαρη περιλαμβάνει βίντεο, εγκαταστάσεις και συμμετοχική τέχνη, διερευνώντας θέματα συλλογικότητας και μεταμόρφωσης, καθώς και τα ρευστά όρια ανάμεσα στη μυθοπλασία και την πραγματικότητα. Μέσα από προσεκτικά δομημένες αφηγήσεις και χωρικές παρεμβάσεις, εξετάζει την ατομική και συλλογική μνήμη, τα κοινωνικά τελετουργικά και τη δυναμική της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Ενσωματώνοντας επιτελεστικά στοιχεία και συμμετοχή του κοινού, η πρακτική της προσκαλεί σε στοχασμό πάνω στη διάδραση μεταξύ παρουσίας, απουσίας και παρόδου του χρόνου.