O Marcus Coates είναι εικαστικός και ερασιτέχνης φυσιοδίφης. Το έργο του εξερευνά τις συνδέσεις ανάµεσα στην ανθρώπινη ζωή και τους ρυθµούς του φυσικού κόσµου. Το Today in Athens… (Σήµερα στην Αθήνα…) είναι ανάθεση του ΕΜΣΤ και έχει διαµορφωθεί ειδικά για την έκθεση. Εκδοχές του έργου έχουν παρουσιαστεί σε πολλά µέρη του κόσµου. Το έργο είναι ένα ηµερολόγιο στον δηµόσιο χώρο και βασίζεται σε έρευνα που ο Coates έχει διεξαγάγει στην Αθήνα και τα περίχωρά της. Το ηµερολόγιο που παρουσιάζεται σε οθόνη στους εξωτερικούς χώρου του Μουσείου περιλαµβάνει 365 εγγραφές, που η καθεµιά αντιστοιχεί σε µια µέρα του χρόνου. Καταγράφει συµβάντα και φαινόµενα που σηµειώνονται στην καθηµερινή ζωή των φυτών και ζώων της Αττικής: αράχνες που καταβροχθίζουν τους ιστούς τους, νεαρά κουνέλια που αποµακρύνονται από τους γονείς τους, σκαθάρια που ξεµυτίζουν από το χώµα, πουλιά που µεταναστεύουν. Αυτά τα αδιόρατα αλλά ζωτικής σηµασίας γεγονότα, σηµάδια άλλοτε της αλλαγής των εποχών, έχουν πια σβηστεί από τη συλλογική συνείδηση της καθηµερινότητας. Συµβαίνουν δίπλα µας, αλλά εµείς είτε αδυνατούµε να τα διακρίνουµε είτε αδυνατούµε να κατανοήσουµε τη σηµασία τους. Ο Coates, στρέφει την προσοχή µας σε τούτες τις στιγµές του φυσικού κύκλου της ζωής και µας καλεί να αναλογιστούµε τους αγώνες και τις χαρές που µοιραζόµαστε µε τα άλλα είδη του πλανήτη: τη γέννηση, τον θάνατο, τον αγώνα για επιβίωση, την αναγέννηση, την εύρεση καταφυγίου, το µεγάλωµα. Το Today in Athens… µάς βοηθά να επανεκτιµήσουµε τους εύθραυστους κύκλους της ζωής που µας περιβάλλει, προτρέποντάς µας να κοιτάξουµε τον φυσικό κόσµο που µοιραζόµαστε µε τα υπόλοιπα είδη στην ίδια µας τη γειτονιά, να αντιληφθούµε την αξία του και να τον προστατέψουµε. Στην Αθήνα, η έρευνα του Coates πραγµατοποιήθηκε µε τη συνδροµή του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών και της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας.

Το παρόν έργο αποτελεί δράση του Έργου «Sub.6.4 – ∆ράσεις προώθησης των ελληνικών πολιτιστικών εξαγωγών και ενίσχυση της ελληνικής πολιτιστικής επωνυµίας από το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης» που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» µε τη χρηµατοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU.

 

 

Ο Marcus Coates αξιοποιεί ποίκιλα µέσα όπως βίντεο, γλυπτική, εγκαταστάσεις και περφόρµανς για να εξετάσει τις σχέσεις µεταξύ των ανθρώπων, των ζώων και του φυσικού κόσµου. Προσοµοιώνοντας ή αναπαριστώντας µε ενσυναίσθηση άλλες µορφές ύπαρξης –των ζώων για παράδειγµα– διερευνά τρόπους αντίληψης πέρα από τα όρια της επιστηµονικής γνώσης. Απώτερος στόχος του είναι να καταλάβει την ίδια την έννοια της ζωής και τις σχέσεις των έµβιων όντων µεταξύ τους. Το έργο The Sounds of Others: A Biophonic Line (Ο ήχος των άλλων: µια βιοφωνική γραµµή) είναι ένα ψηφιακό animation που χρησιµοποιεί γραφικές αναπαραστάσεις για να αποτυπώσει ηχητικές συνάφειες µεταξύ 25 φαινοµενικά µη συγγενών ειδών του ζωικού βασιλείου. Ηχογραφήσεις πουλιών, ψαριών, θηλαστικών, ανθρώπων και εντόµων έχουν επιταχυνθεί ή επιβραδυνθεί έτσι ώστε να ακούγεται ό,τι κανονικά δεν γίνεται αντιληπτό από το ανθρώπινο αυτί. Ο ήχος από ένα ψαρόνι επιβραδυµένος κατά 51% θυµίζει τη φωνή παιδιού, ενώ το κελάηδισµα της τουρλίδας, αν αναπαραχθεί στη µισή ταχύτητα, ακούγεται σαν το κάλεσµα του λευκογένειου γίββωνα. Ο ήχος του κόκκινου ελαφιού είναι σχεδόν ίδιος µε εκείνον της µεγάπτερης φάλαινας. Aν όµως επιταχύνουµε κατά 863% το κάλεσµα του δεκαπεντάµετρου κήτους τότε θα ακούγεται σαν το καλαµοτσίχλονο, ένα πουλάκι µόλις δεκαπέντε εκατοστά. Η συνειρµική δύναµη του ήχου ενισχύει την ενσυναίσθηση του ακροατή, καθώς οι βαθύτεροι δεσµοί µας µε άλλα είδη γίνονται εµπειρικά αντιληπτοί. 

Η σειρά γλυπτών Extinct Animals (Εξαφανισµένα ζώα) αποτελείται από γύψινα εκµαγεία των χεριών του καλλιτέχνη την ώρα που σχηµάτιζε στον τοίχο σκιές εξαφανισµένων ζώων και ειδικότερα ζώων που έχουν εξαφανιστεί εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας. Στο σύνολό τους τα έργα αναφέρονται στη συµβολή του ανθρώπου στην εξαφάνιση των ειδών και µας καλούν να αναλογιστούµε πόσο εύθραυστη είναι η ζωή και πόσο σηµαντική είναι η διατήρηση της βιοποικιλότητας για τις επόµενες γενιές.

Εξαφανισµένα είδη:

Πάπια του Λαµπραντόρ
Επιστηµονική ονοµασία: Camptorhynchus labradorius
Ζούσε στις ακτές της Βορειοανατολικής Βόρειας Αµερικής, ειδικότερα στην περιοχή του Λαµπραντόρ και της Νέας Γης. Τελευταία επιβεβαιωµένη µαρτυρία το 1878.

Αίγαγρος των Πυρηναίων
Επιστηµονική ονοµασία: Capra pyrenaica pyrenaica
Ζούσε στην ορεινή περιοχή των Πυρηναίων στη Γαλλία και την Ισπανία. Η έκλειψη του είδους ανακοινώθηκε το 2000.

Ιρλανδικό ελάφι
Επιστηµονική ονοµασία: Megaloceros giganteus
Περιπλανιόταν στην Ευρασία, ειδικότερα όµως στην Ιρλανδία, κατά τη διάρκεια της Ύστερης Πλειστοκαίνου. Εξαφανίστηκε πριν από 7.700 χρόνια περίπου.

Ελάφι της Βόρειας Αµερικής
Επιστηµονική ονοµασία: Cervus canadensis canadensis
Ζούσε στην Ανατολική Βόρεια Αµερική, από τον Νότιο Καναδά ως τα Απαλάχια Όρη. Εξαφανίστηκε περίπου το 1880.

Πρωτόγονος Βους
Επιστηµονική ονοµασία: Bos primigenius
Ζούσε στην Ευρώπη, την Ασία και την Βόρεια Αµερική. Τελευταία καταγραφή του το 1627 στην Πολωνία.

Θαλάσσια αγελάδα του Στέλερ
Επιστηµονική ονοµασία: Hydrodamalis gigas
Ζούσε στη Βερίγγειο Θάλασσα, ειδικότερα γύρω από τις Νήσους του Κυβερνήτη. Ανακαλύφτηκε το 1741 και µέχρι το 1768 είχε εξαφανιστεί.

Ασπρόµαυρο κοράκι
Επιστηµονική ονοµασία: Corvus corax varius morpha leucophaeus
Ζούσε στην Ισλανδία, ειδικότερα στις παράκτιες και πεδινές περιοχές. Εξαφανίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα.

Λύκος της Χονσού
Επιστηµονική ονοµασία: Canis lupus hodophilax
Ζούσε στα νησιά Χονσού, Σικόκου και Κιούσου της Ιαπωνίας. Τελευταία µαρτυρία του το 1905.

Χελώνα του νησιού Πίντα
Επιστηµονική ονοµασία: Chelonoidis abingdonii
Ζούσε στη Νήσο Πίντα στο Αρχιπέλαγος Γκαλαπάγκος.
Η έκλειψη του είδους ανακοινώθηκε το 2012, µετά τον θάνατο του «Μοναχικού Τζόρτζ», του τελευταίου γνωστού ατόµου του είδους.

Αρκούδα του Άτλαντα
Επιστηµονική ονοµασία: Ursus arctos crowtheri
Ζούσε στη Βόρεια Αφρική, ειδικότερα στην Οροσειρά του Άτλαντα. Εξαφανίστηκε περίπου τη δεκαετία του 1870.

Χρυσός φρύνος
Επιστηµονική ονοµασία: Incilius periglenes
Ζούσε σε µεγάλο υψόµετρο στα νεφοδάση του Μοντεβέρδε της Κόστα Ρίκας. Τελευταία µαρτυρία το 1989.

Τίγρης της Ιάβας
Επιστηµονική ονοµασία: Panthera tigris sondaica
Ζούσε στην Ιάβα της Ινδονησίας. Τελευταία επιβεβαιωµένη µαρτυρία τη δεκαετία του 1970.

Λιοντάρι της Βόρειας Αφρικής
Επιστηµονική ονοµασία: Panthera leo leo
Ζούσε στη Βόρεια Αφρική, από το Μαρόκο ως την Αίγυπτο. Ο βορειοαφρικανικός πληθυσµός εξαφανίστηκε τη δεκαετία του 1960. 

∆ελφίνι του ποταµού Γιανγκτσέ
Επιστηµονική ονοµασία: Lipotes vexillifer
Ζούσε στον Ποταµό Γιανγκτσέ της Κίνας. Η λειτουργική έκλειψη του είδους ανακοινώθηκε το 2006.

Ελέφαντας της Συρίας
Επιστηµονική ονοµασία: Elephas maximus asurus
Ζούσε στην Αρχαία Συρία και τη Μέση Ανατολή. Εξαφανίστηκε περίπου το 100 π.Χ.

Γαιοσκώληκας της λίµνης Πέντερ
Επιστηµονική ονοµασία: Hypolimnus pedderensis
Ζούσε στην περιοχή της Λίµνης Πέντερ στην Τασµανία της Αυστραλίας. Η έκλειψη του είδους ανακοινώθηκε τη δεκαετία του 1990.

Μεταναστευτικό περιστέρι
Επιστηµονική ονοµασία: Ectopistes migratorius
Ζούσε στην Ανατολική Βόρεια Αµερική σε µεγάλη µεταναστευτικά σµήνη. Το τελευταίο πέθανε σε αιχµαλωσία το 1914.

Αραβική στρουθοκάµηλος
Επιστηµονική ονοµασία: Struthio camelus syriacus
Ζούσε στην Μέση Ανατολή και στην Αραβική Χερσόνησο. Εξαφανίστηκε τη δεκαετία του 1960.

Μπλε αντιλόπη
Επιστηµονική ονοµασία: Hippotragus leucophaeus
Περιπλανιόταν στα βοσκοτόπια της Νότιας Αφρικής. Εξαφανίστηκε τα πρώτα χρόνια του 1800.